Waarom een Carnotstraat in Antwerpen?

Toen ik als knaap met mijn ouders naar cinema Rubens, gelegen in de Antwerpse Carnotstraat mocht gaan kijken naar de spektakelfilms zoals The Longest Day, El Cid, Lawrence of Arabië, vroeg ik mij nooit af vanwaar de naam Carnot kwam. Het was pas toen ik mij verdiepte in de Franse geschiedenis dat de naam verscheen en mijn interesse wekte om de link te gaan zoeken tussen Antwerpen en Lazare Carnot, want zo heette deze Franse politicus-krijgsheer.

Lazare Carnot was van opleiding wis- en natuurkundige, de gepaste opleiding om nadien als ingenieur uit te blinken in het leger. Hij was de “uitvinder” van de militaire dienstplicht ten tijde van de Franse Revolutie en werd minister van Oorlog in de regering van Napoleon Bonaparte.

Na het fiasco van de Rusland-aanval door Napoleon, kreeg Carnot de opdracht om Antwerpen te verdedigen en liet daarvoor delen van het Kiel en Berchem afbranden als “verdedigingstrategie” tegen de geallieerde coalities. Borgerhout spaarde hij  en daarvoor kreeg hij daar een standbeeld op het Carnotplein (momenteel het Laar). Dit standbeeld werd vernield door een V2-bom en is nooit gerenoveerd omdat het niet terug te vinden was, zeggen sommigen. Anderen zeggen dan weer dat het beeld in 1950 weggenomen werd en opgeslagen in een depot. Feit is wel dat het originele hoofd in 1974 nog bestond, want er is een foto genomen van het beeld samen met de auteurs van het boek “Atlas van Antwerpen” dat in 1975 uitgegeven werd. Nadien verdween de kop van Carnot weer, maar in 2008 verscheen er een bericht op de blog “Krugerplein & Peperbus” dat kunstrestaurateur Luc Rossen de opdracht kreeg om een kopie te maken van de originele kop, maar de naam van de opdrachtgever werd onleesbaar gemaakt. Navraag bij het MAS levert geen verdere informatie op over de eigenaar van het originele beeld. Achterhouden van cultureel erfgoed door een privé-eigenaar kan alleen in een land waar misdaden onbestraft blijven. Ex-magistraat Walter De Smedt schreef onlangs zijn memoires in een boek met als titel “ België, het land van onbestrafte misdaden”. Niet ten onrechte krijgt onze politieke klasse hiervoor een rode kaart !

Als aandenken aan deze kleurrijke figuur werd in Antwerpen de Carnotstraat naar hem vernoemd.